گزارش جدید محمد البرادعی مدیر كل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتهای اتمی ایران و نحوه اجرای قطعنامههای شورای امنیت ظهر امروز دوشنبه به وقت وین منتشر شد.
به گزارش خبرنگار شهابنیوز، متن کامل این گزارش بر اساس ترجمه خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی در وین به شرح زیر است:
اجرای پادمانهای معاهده منع اشاعه تسلیحات هستهای و مفاد مربوط به قطعنامههای (۲۰۰۷)۱۷۴۷ ، (۲۰۰۶)۱۷۳۶و (۲۰۰۸)۱۸۰۳در جمهوری اسلامی ایران -۱دبیر كل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تاریخ ۲۶مه ،۲۰۰۸درباره اجرای توافقنامه پادمانهای معاهده منع تسلیحات هستهای و مفاد مربوط به قطعنامههای (۲۰۰۷)۱۷۴۷ ، (۲۰۰۶)۱۷۳۷و (۲۰۰۸)۱۸۰۳در جمهوری اسلامی ایران (ایران) به شورای حكام گزارش داد( . (GOV/2008/15این گزارش شامل تحولات مربوط پس از تاریخ فوق است .
الف) فعالیتهای جاری مرتبط با غنیسازی
-۲ایران پس از گزارش قبلی دبیر كل ، به كار با ۳هزار دستگاه (سانتریفیوژ ) اصلی واحد آی ار - ۱در تاسیسات غنیسازی سوخت (اف ایی پی) ادامه داده است . علاوه بر این ، به كار نصب در چهار واحد دیگر ادامه داده است . تا ۳۰اوت ،۲۰۰۸پنج آبشار متشكل از ۱۶۴دستگاه (آی ار- (۱واحدای ۲۶با یو اف ۶تغذیه و سوخت رسانی میشدند و آبشار دیگر همین واحد بدون یو اف ۶و در خلا كار میكردند. نصب دوازده آبشار در این واحد همچنان ادامه دارد. ( . (GOV/2008/15, para 2همه مواد هستهای در تاسیسات غنیسازی سوخت (اف ایی پی) و نیز همه آبشارهای نصب شده ، همچنان تحت كنترل و نظارت آژانس هستند. پس از ۱۲دسامبر ۲۰۰۷كه آژانس آخرین راست آزمایی در زمینه صورت برداری فیزیكی در اف ایی پی را انجام داد تا ۳۰اوت ۵۹۳۰ ،۲۰۰۸كیلوگرم یو اف ۶برای آبشارهای فعال تزریق شد. بر مبنای اسناد و سوابق روزانه فعالیت ایران تا ۳۰اوت ،۲۰۰۸ایران تقریبا ۴۸۰كیلوگرم یو اف ۶با غنای پایین تولید كرده بود.
-۳ایران بین ۱۶مه و ۲۵اوت ۲۰۰۸در مجموع ، در تاسیسات آزمایشی غنیسازی سوخت (پی اف ایی پی) تقریبا ۳۰كیلوگرم یو اف ۶به آبشار آی ار- ۲متشكل از ۱۰دستگاه و سانتریفیوژهای انفرادی آی ار- ،۱آی ار- ۲و آی ار- ۳ تزریق كرد. ۱۳۹سانتریفیوژ دیگر در آبشار آی ار - ۱متشكل از ۱۶۲دستگاه ، در خلا و بدون تزریق یو اف ۶كار میكنند . همه مواد هستهای در پی اف ایی پی و نیز بخش این آبشار همچنان تحت كنترل و نظارت آژانس هستند.
-۴نتیجه آزمایش نمونههای محیطی گرفته شده در اف ایی پی و پی اف ایی پی تا ۵آوریل و ۲۰آوریل ۲۰۰۸و اسناد و سوابق عملیاتی اف ایی پی از آخرین گزارش دبیر كل ، نشان میدهد كه این تاسیسات همان گونه كه اعلام شده ، در حال كار و فعالیت هستند (یعنی غنیسازی كمتر از پنج درصد یو - . (۲۳۵از مارس ،۲۰۰۷هفده بار از اف ایی پی بازرسی سرزده به عمل آمد.
ب) فعالیتهای بازفراوری
-۵آژانس از طریق بازرسیها و راست آزمایی اطلاعات طراحی (دی آی وی) به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهای داغ در راكتور تحقیقاتی تهران (تی ار ار) ، كارخانه تولید ایزوتوپ پرتوزای مولیبدنوم ، ایودین و زنون و راكتور تحقیقات هستهای ایران (آی ار- (۴۰ادامه داده است . هیچ نشانهای دال بر بازفراوری در حال انجام فعالیتهای مربوط به این تاسیسات موجود نبود.
در حالی كه ایران اعلام كرده است كه هیچ بازفراوری مرتبط با فعالیتهای تحقیق و توسعه در ایران صورت نمیگیرد، آژانس میتواند این امر را تنها در رابطه با این سه كارخانه تایید كند ، چرا كه اجرای تدابیر پروتكل الحاقی در دسترس نیستند.
-۶ایران در تاریخ ۱۴اوت ، ۲۰۰۸پرسش نامههای اطلاعات طراحی (دی آی كیو) به روز شدهای را درارتباط با كارخانه ام آی ایكس (میكس) و آزمایشگاه های چند منظوره جابر بن حیان (جی اچ ال) را كه هر دو در مركز تحقیقات هستهای تهران واقع شده اند، ارایه داد. پرسش نامههای اطلاعات طراحی به روز شده برای كارخانه میكس ، اطلاعاتی را درباره برنامههای ایران برای ساخت مراكزی برای عنیسازی اورانیوم با خلوص پایین در آزمایشگاههای جابر بن حیان به منظور تولید مولیبدن برای مصارف پزشكی از طریق قرار دادن این مراكز در معرض تشعشعات اتمی در راكتور تحقیقاتی تهران و جدا كردن آنها در كارخانه میكس ارایه داد.
ج ) پروژههای مرتبط با راكتور آب سنگین
-۷آژانس در تاریخ ۱۳اوت ، ۲۰۰۸در تاسیسات تولید سوخت (اف ام پی) ، راستی آزمایی اطلاعات طراحی (پی آی وی ) را اجرا كرد كه نتایج آن هنوز قطعی و اعلام نشده است . در قیاس با بازدید قبلی آژانس از كارخانه تولید سوخت در ماه مه ، ۲۰۰۸هیچ تغییر عمدهای در وضعیت ساختمانی تاسیسات تولید سوخت ذكر نشده است .
-۸آژانس در ۲۷اوت ،۲۰۰۸یك برنامه راستی آزمایی درباره صورت برداری فیزیكی (دی آی وی) را در آی ار - ۴۰اجرا كرد و خاطر نشان كرد كه ساخت این كارخانه در جریان است . آژانس با استفاده از تصاویر ماهوارهای به نظارت بر وضعیت كارخانه تولید آب سنگین كه به نظر میرسد فعال است ، ادامه داده است .
د) موارد اجرایی دیگر
د - یك) تبدیل اورانیوم
- ۹از ۸مارس ۱۸) ۲۰۰۸اسفند ، (۸۶آخرین پی آی وی (راست آزمایی اطلاعات طراحی) انجام شده توسط آزانس در تاسیسات تبدیل اورانیوم (یو سی اف)، تا ۳اوت ۱۳) ۲۰۰۸مرداد ( ۸۷تقریبا ۲۸تن اورانیوم به شكل یواف - ۶در تاسیسات تبدیل اورانیوم ( )UCFتولید شد. با احتساب این مقدار ، كل اورانیوم تولید شده در یو سی اف به شكل یواف - ۶از مارس ۲۰۰۴به ۳۴۲تن می رسد كه همه آن همچنان تحت كنترل و نظارت آژانس است. در دی آی كیو ( پرسشنامه اطلاعات طراحی بازبینی شده برای آزمایشگاههای جابر بن حیان كه در پاراگراف ششم به آن اشاره شد، ایران همچنین نشان داد كه فعالیتهای تبدیلی مربوط به تحقیق و توسعه را در این آزمایشگاهها انجام خواهد داد.
د - (۲اطلاعات طراحی
- ۱۰آژانس همانند گزارش قبلی كه آژانس در ۳۰مارس ۲۰۰۷در اختیار شورای حكام قرار داد، ( , ) GOV/2007/22, para ۱۲ - ۱۴از ایران خواست تا در تصمیم خود در تعلیق اجرای متن اصلاح شده بخش سازوكارهای (توافقهای ) فرعی عمومی ، كد ۱-۳تجدید نظر كند. هیچ گونه پیشرفتی در این زمینه به دست نیامده است.
- ۱۱آژانس در دسامبر ۲۰۰۷اطلاعات طراحی مقدماتی نیروگاه هستهای در دست ساخت در دارخوین را خواستار شد اما ، تا كنون هیچ گونه اطلاعاتی در این زمینه دریافت نكره است .
د - ( ۳موارد دیگر
- ۱۲آژانس در ۲آوریل ۱۴) ۲۰۰۸فروردین (۸۷از ایران خواست تا به عنوان گامی در راستای شفاف سازی، در كنار سایر موارد ، زمینه دسترسی و بازدید از مكانهای مرتبط دیگر در ساخت سانتریفیوژ، تحقیق و توسعه در غنیسازی اورانیوم و استخراج و ذوب اورانیوم را فراهم سازد. (GOV/2008/15, para.13 ) ایران هنوز با این درخواست آژانس موافقت نكرده است.
- ۱۳آزانس در ۳سپتامبر ۱۳) ۲۰۰۸شهریور (۸۷از نیروگاه هستهای بوشهر بازرسی به عمل آورد. تمامی قطعات تولید سوخت وارداتی از فدرال روسیه برای استفاده در این نیروگاه همچنان از سوی آژانس پلمب شده است .
ه - ابعاد نظامی محتمل
- ۱۴برخی مسایل مهم و معوقهای كه در گزارش قبلی دبیر كل به شورای حكام شناسایی و تعیین كرده ، همچنان باقی است كه موجب افزایش نگرانیها درمورد ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای ایران میشود. همانطور كه در گزارش دبیر كل آمده است ، فراهم كردن زمینه پرداختن آژانس به این نگرانیها و دادن تضمینهایی در رابطه با وجود نداشتن فعالیتها و مواد هستهای اعلام نشده در ایران، مستلزم آن است كه ایران در كنار موارد دیگر ، باید در این موارد اطلاع رسانی و امكان دسترسی به آنها را فراهم كند : پاسخ به پرسشهای مربوط به مطالعات ادعایی، ارائه اطلاعات بیشتر درمورد چگونگی شرایط دسترسی به سند فلز اورانیوم؟ شفافسازی درخصوص تهیه و فعالیتهای تحقیق و توسعه موسسات نظامی مرتبط و شركتهایی كه میتوانند با فعالیت هستهای در ارتباط باشند، شفافسازی تولید تجهیزات و قطعات هستهای توسط شركتهای متعلق به صنایع دفاع.
- ۱۵همچنین همانظور كه در (- 25 (para 16 GOV/2008/15آمده است، آژانس در یك سلسله نشست در آوریل و مه ، ۲۰۰۸در مورد این مسایل با ایران مذاكره كرد و درصدد راست آزمایی بیشتر در ارتباط با ماهیت برنامه هسته ای ایران برآمد. ایران پاسخهای مكتوبی را در تاریخ ۱۴و ۲۳مه ۲۰۰۸ارائه داد كه پاسخ ۱۴مه ، یك پاسخ ۱۱۷صفحهای مربوط به اتهامات و ادعاهای مطرح شده در رابطه با پروژه نمك سبز، آزمایش مواد منفجره قوی و دستگاه ورود مجدد موشك (به جو زمین ) بود. هر چند ایران صحت و سقم برخی اطلاعات ضمیمه شده به GOV/2008/15را تایید كرد اما بار دیگر تاكید نمود كه این ادعاها مبتنی بر اسنادی جعلی و اطلاعات ساختگی با شكل و قالبی ناقص است و نیز تاكید كرد كه هرچند نسخههای الكترونیكی این سند ارائه شده اما ایران نسخههایی از این سند را در یافت نكرده است كه بتواند ثابت كند كه انها جعلی وساختگی بوده اند. ایران همچنین از این كه حل برخی از این مسائل مستلزم دسترسی اژانس به اطلاعات حساس مربوط به فعالیتهای متعارف نظامی و موشكیاش است ، ابراز نگرانی كرد.
(۱۶آژانس پس از ارزیابی بیشتر پاسخهای ایران، در یك رشته دیدارهای برگزار شده در تهران در تاریخهای ۸ - ۷اوت ( ۱۸ - ۱۷مرداد) و ۲۰ - ۱۸ اوت ( ۳۰ - ۲۸مرداد) زمینههایی را كه اطلاعات بیشتر در آنها ضروری بود، مورد تاكید قرار داد. آژانس ضمن ابراز تاسف از اینكه در موقعیتی نبوده كه كپیهایی از اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را در اختیار ایران قرار دهد ، تاكید كرد كه این اسناد آنقدر جامع و مبسوط است كه لازم است جدی گرفته شوند، بخصوص با توجه به این واقعیت كه همانگونه كه ایران نیز اذعان كرده است، برخی از اطلاعات موجود در این اسناد واقعا صحیح هستند. آژانس همچنین بحثهای پیشتر با ایران را یادآوری كرد ، بحثهایی كه آژانس در نتیجه آنها نتیجهگیری كرده بود كه ایران ممكن است اطلاعات بیشتری بخصوص در زمینه آزمایش مواد انفجاری و فعالیتهای موشكی مرتبط، داشته باشد؟ اطلاعاتی كه ممكن است توضیحات بیشتری درباره ماهیت مطالعات ادعایی فراهم سازند.